World without end,remember me
Κυριευμένοι από ρηχούς συναισθηματισμούς,των σκουρότερων πάντα αποχρώσεων,αυτοβούλως έγκλειστοι στον δικό μας μικρόκοσμο και αρνούμενοι να εφεσιβάλλουμε την καταδικαστική απόφαση,αναζητούμε κάποιου είδους δικαίωση για το άτυχο των επιλογών μας.Κάτι που να νοηματοδοτεί και να δικαιολογεί παράλληλα την συχνά πεσιμιστική ανάγνωση των όσων βλέπουμε γύρω μας.
Ακόμα και αν δεν συμβαίνει αυτό,οι βόλτες στην πόλη συνεχίζονται με αμείωτη ένταση.Οι βροχερές μέρες του φθινοπώρου φαντάζουν ως το τέλειο σκηνικό για την εξέλιξη ασήμαντων ιστοριών αναφορικά με προσδοκίες που διαψεύστηκαν,φιλοδοξώντας να προσλάβουν μια δραματικότητα κατάλληλη να υποδαυλίσει την ασίγαστη ονειροπόληση.
Ξεφεύγοντας όμως για λίγο απ'αυτήν,αντιλαμβανόμαστε μια πανσπερμία ανθρώπων που μας γοητεύει.Δίπλα μας στέκονται άγνωστοι που μας μοιάζουν,από το πλάϊ μας περνούν πρόσωπα που θα μπορούσαν να είναι αγαπημένα,ακούμε φωνές ξένων,τόσο οικείες στα αυτιά μας.
Losers,θύματα ενός σύγχρονου κυνισμού,αρνητές του παρόντος,χάριν της ευτυχίας των νεανικών χρόνων(οι ποικίλοι ορισμοί εδράζονται στις διαβαθμίσεις της συμπάθειας που γεννά ο παρελθοντολάγνος αυτισμός),διασχίζουν μαζί μας την πόλη,χωρίς ποτέ να διασταυρώνονται οι πορείες μας.
Πεπεισμένοι πια πως δεν είμαστε μόνοι,σηκώνουμε εκστατικά το βλέμμα στο βαρύ ουρανό,αφήνουμε ένα τσιγάρο να ανάψει στα χείλη που ποτίζονται με αλκοόλ,γνωρίζοντας πως κάποιοι άλλοι κάνουν το ίδιο αυτή τη στιγμή.
Γνωρίζοντας πως πίσω από τα θολά τζάμια,τα βράδυα θα συνεχίζουν να πέφτουν ολοένα στην πόλη,τα μάτια άπληστα θα κοιτάζουν,σαν να είναι η πρώτη φορά,την άγρια χλόη,τις στέγες των σπιτιών,τις μορφές των ανθρώπων,θαυμάζοντας απορημένα τις κινήσεις ενός θεού ηδονιστή σε έναν κόσμο δίχως τέλος.
Μονάχα αυτό το"remember me" εξακολουθεί να στέκει μετέωρο,ενοχλητικά αυτάρεσκο μα και τόσο ανθρώπινο,να ηχεί σαν ξεγύμνωτη ικεσία,επιφυλάσσοντας τη διάψευση,
για μια ακόμη φορά.
(Η Laurie Anderson,η Λένα Πλάτωνος και ο Κωσταντίνος Βήτα ακούγονταν κατά τη συγγραφή αυτού του ποστ,δανείζοντας κάποιους από τους καταπληκτικούς στίχους τους)
Ας ήταν να μην κράταγες στιγμούλα μου στον χρόνο
Βλέποντας την εικόνα των άλλων καταλαβαίνεις τον χρόνο.Ο εαυτός σου συστηματικά σε ξεγελά,σαν ένα ημερολόγιο τοίχου με τις σελίδες του αφημένες σε μια παλιά ημερομηνία.
Η συνειδητοποίηση της αλλαγής δεν προκύπτει πάντα από δυσάρεστες αφορμές.Έβλεπα προσφάτως τη μικρή μου ανηψιά,που έχει γίνει μια καλλονή δεκαεπτά ετών,να ερωτοτροπεί στη θάλασσα με το αγόρι της κάτω από τα σκανδαλισμένα βλέμματα των συγχωριανών μου.Χαιρόμουν τη θέα των δύο παιδιών,σε αντίθεση με τον ξαδερφό μου ο οποίος είχε φρυάξει με το θέαμα.Απορημένος με την αντίδραση του και καθώς χαίρει της εκτίμησης μου τον ρώτησα τι συμβαίνει.Μου απάντησε πως στην κλειστή κοινωνία της επαρχίας δεν μπορείς να κρυφτείς.Ανήκει ο ένας στον άλλον.Η κάθε πράξη και λέξη ζυγιάζεται με αντίβαρο τα σχόλια του κόσμου.
Η ίδια παλιά ιστορία.Άνθρωποι που διυλίζουν τον κώνωπα και καταπίνουν την κάμηλον.Θεματοφύλακες μιας διαστρεβλωμένης ηθικής,επιλεκτικά κοντόφθαλμης.Δεν είναι η άξια περιφρόνησης ύπαρξη τους που με ενοχλεί όσο η σκυφτή ζωή αυτών που υποκύπτουν στην ξετσιπωσιά τους.
Παρατηρώντας την αναστάτωση του να αυξάνει διαρκώς,τον ρώτησα:
-"Αφού ενοχλείσαι τόσο πολύ και έχοντας αναλάβει την υποχρέωση απέναντι στη μητέρα της να την προσέχεις γιατί δεν τους σταματάς;"
-"Επειδή αυτή η στιγμή είναι δική της και θέλω να την θυμάται με τρυφερότητα".
Στους Καραμάζοβ νομίζω πως κάποια στιγμή αναρωτιέται ο σεβάσμιος στάρετς:
"Τι είναι αυτό που θα θυμίζει στις επόμενες γενιές πως υπήρξαμε,τι θα μαρτυρεί πως κάποια στιγμή περάσαμε από δω,πως αφήσαμε τα χνάρια μας σε αυτή τη γη;"
Πρωτίστως όμως τι είναι αυτό που θα το θυμίζει σε μας τους ίδιους,οι απαντήσεις που καλείται να δώσει παραπάνω η μεταφυσική δεν με ενδιαφέρουν.Αν και
κανείς να μη μάθει πως ζήσαμε,κανείς να μη ξέρει από που ερχόμαστε...,εμείς ωστόσο δικαιούμαστε να γνωρίζουμε την ακανόνιστη συρραφή σκόρπιων περιστατικών,συνδεδεμένων ως επιμέρους κομμάτια ενός γενικότερου όλου που πάντα θα είναι λιγότερα από το σύνολο:μικρές ιστορίες χαράς και λύπης,στιγμές που μοιράστηκες και στιγμές που κράτησες.
Με το ισόβιο αυτό έλλειμμα να γλυκαίνει τα ερωτηματικά μας,αφήνουμε τη συνένωση όλων αυτών των στιγμών,καταργώντας κάθε χρονική αλληλουχία,μεταπηδώντας διαρκώς σε ηλικίες,τόπους και συναισθήματα.
Και αυτή η εσωτερική διάσταση η οποία αποτελεί το συνδετικό κρίκο μεταξύ τους,τις διασπά και τις επανασυνθέτει με αυθαίρετες επικαλύψεις και μετασχηματισμούς για να αποθέσει στη μνήμη όχι τις εικόνες τους αλλά τις πρισματικές απεικονίσεις αυτών.
Ποιος άραγε είναι αυτός που αναζητά ένα μαυσωλείο για τις στιγμές του;
Ίσως μόνο οι στίχοι του Τσακνή και οι συμπαθείς σχιστομάτηδες,υπηρετώντας την όγδοη τέχνη.
Παλιά τεύχη
Μόλις άρχιζαν τα πρωτοβρόχια,ανηφόριζα στη Θεσσαλονίκη.Είτε ηθελημένα απατημένος από τον μύθο της,είτε νιώθοντας την ανάγκη να χαθώ στους φιλόξενους δρόμους της,να κρυφτώ πίσω από τις μεγάλες τζαμαρίες των μικρών καφέ,απολαμβάνοντας τη θέα των περαστικών.
A crowded desert δίπλα στη σκοτεινή θάλασσα.
Και πάντα με τρένο.Το ταξίδι δεν αφορά αποκλειστικά στην ομορφιά των τοπίων που αφήνεις πίσω αλλά και στην απρόσμενη συναίσθηση της οικειότητας με άγνωστους συνταξιδιώτες,στο νήμα που υφαίνεται γύρω από τις ιστορίες τους για να κοπεί απότομα κατά την αποβίβαση στον προορισμό,αυτόν που είχες για λίγο ξεχάσει.
Η πόλη με δεχόταν πάντα στοργικά,διαλύοντας μέσα μου κάθε υπόνοια επείσακτου προσκυνητή.'Οταν δεν είχα διάθεση κατέβαινα στο Ναυαρίνο,όπου σε ένα υπόγειο παλαιοβιβλιοπωλείο αναζητούσα τη βραδινή συντροφιά μου για το μικρό διαμέρισμα της Δελφών.Κυρίως κόμικς και περιοδικά μουσικής τα οποία χρονολογούνταν,αν θυμάμαι καλά,από τα τέλη της δεκαετίας του εβδομήντα ως τις αρχές αυτής του ενενήντα.Σε αυτά διάβαζα τις επιστολές αναγνωστών οι οποίες αναλώνονταν στην πολεμική εναντίον όλων όσων δεν συναινούσαν στις μουσικές τους προτιμήσεις.Δεν ήταν τόσο η σφοδρότητα των ύβρεων αυτή που προκαλούσε αλγεινή εντύπωση,όσο η χρήση του λόγου ως βίαιο εργαλείο για την καθυπόταξη των άλλων.Ασφαλώς και οι άκομψες διατυπώσεις της αποδοκιμασίας για τις αλλότριες ιδέες έβριθαν υπερβολής,γεγονός που τις καθιστούσε ανυπόληπτες,ωστόσο τα ψήγματα μισαλλοδοξίας που διαφαίνονταν στα κακέμφατα σχόλια μού προκαλούσαν θλίψη.Την ακύρωση της ανεκτικότητας επικουρούσε ένα πλέγμα προκατάληψης,αδιανόητο για πολλούς,θεμιτό για περισσότερους.Σε τεύχη μεταγενεστέρων ετών διαπίστωσα πως τίποτα δεν είχε αλλάξει.
Η θλίψη έγινε μελαγχολία καθώς αναρωτήθηκα τι να απέγιναν αυτά τα παιδιά.Ασχολήθηκαν επαγγελματικά με τη μουσική και την κριτική αυτής ή όχι;Άραγε παντρεύτηκαν;Χώρισαν;Ερωτεύτηκαν;Πόνεσαν;Απώλεσαν το προνόμιο της αναντίρρητης βεβαιότητας;Μαλάκωσαν,έστω για λίγο;Το πιο πιθανό είναι πως όλα αυτά πέρασαν στη λήθη και πως η ίδια η ζωή τούς έκανε να αφήσουν κάτι στο δρόμο.
Κάτι από αυτό που υπήρξαν και ήταν.
Ποιος ξέρει;Ίσως στο μέλλον να βρεθεί κάποιος αναγνώστης,αφελής και μικρόνους,όπως εγώ και να αναρωτηθεί το ίδιο απλοϊκά για τον γράφοντα:
"Τον εγκατέλειψε επιτέλους η απαισιoδοξία;Οι μέρες του έγιναν φωτεινές και χαρούμενες;"
Εύχομαι η απάντηση που θα του δινόταν να ήταν αυτή:
"It isn't like the old days anymore,
no it isn't like those days
am I still ill?
am I still ill?"
05:00 AM
Εξοικειωμένος στην περιπλάνηση,επιστρέφεις πάντα σε αυτό που θέλεις να αποφύγεις.
Το να νιώσεις,να αισθανθείς,χωρίς το σώμα σου.Και τα πράγματα που αφήνεις να μη ματαιωθούν είναι λίγα.Απλά.
Στίχοι,διαδρομές,στιγμές.Όταν αυτά συναντηθούν διαβάζεις κάτι τέτοιο:
"Κορίτσι-εξουσία του λεωφορείου μέσα στο βράδυ
κάθεσαι πλάι μου όπως
ξανθόν άνθος πίσω από φράχτη όπως
άστρο που περπατάει στον κόρφο μου
κι όμως μου λέει:Θα φύγω.
Κάθεσαι πλάι μου βουλιάζεις μές στα μάτια μου
όπως σ'ένα τοπίο που θέλεις μα δεν μπορείς να τ'αγαπήσεις
σχεδιάζοντας μες στη σιωπή που σε κρατάει δεμένη
τον αγαπημένο σου.
Πάντα πνιγμένη μες στα μάτια μου
πάντα δεμένη απ'τη σιωπή
αναπολώντας μουσικές παλιές να 'ρθουν και να σε λευτερώσουν
μα οι μουσικές δεν έρχονται κ'εσύ
κάθεσαι πλάι μου
πάντα πνιγμένη μες στα μάτια μου
πάντα δεμένη απ'τη σιωπή
με την καρδιά σου λαβωμένη σαν μικρό πουλί
με την ομορφιά σου ακυβέρνητη σαν μικρό παιδί
κάθεσαι πλάι μου
σαν άνθος και σαν άστρο και σαν έρωτας που θέλει
μα δεν μπορεί.
(Θωμάς Γκόρπας,Ομόνοια-Άνω Πετράλωνα)"
Daydreaming
Ο βόμβος των κλιματιστικών μαρτυρούσε τη λειτουργία τους,διαφορετικά η παρουσία τους μπορούσε να εκληφθεί ως αμιγώς αισθητική.Είχε υπερβολική ζέστη,πολύς κόσμος στριμωγμένος στην ουρά και οι πόρτες να ανοιγοκλείνουν διαρκώς.Η κατάσταση επιδεινώθηκε από την οχληρή παρουσία μερικών οργίλων Νεοελλήνων που για ακόμα μια φορά απεδείκνυαν πως έχουν για ψωμοτύρι τους δημόσιους διαπληκτισμούς.
Ευτυχώς οι υπάλληλοι έμοιαζαν έμπειροι στη διαχείριση και εξυπηρέτηση του κοινού,έτσι πλησιάζε χωρίς εξαιρετική καθυστέρηση και η δική του η σειρά.Είχαν ήδη περάσει είκοσι λεπτά αναμονής,υπολόγιζε και άλλα τόσα ακόμη.
Μην έχοντας κάτι να ασχοληθεί,βυθίστηκε στις σκέψεις του.Θυμήθηκε πως,πριν χρόνια,τέτοια εποχή διεκπεραίωνε τις διαδικασίες για την εισαγωγή του στο πανεπιστήμιο.Τρέξιμο και άγχος,όμως αυτό δεν ήταν τίποτα μπροστά στην αγωνία που τον είχε τσακίσει πριν τις γραπτές εξετάσεις και αργότερα,περιμένοντας τα αποτελέσματα.Τώρα πια αισθανόταν ανακουφισμένος,είχε ανταμοιφθεί για τους κόπους του.
Το πτυχίο από τη σχολή θα του εξασφάλιζε εργασία με προοπτικές,η ζήτηση για αποφοίτους οικονομικών σχολών ήταν μεγάλη,στο τέλος θα δικαιωνόταν για την επιλογή του.Αυτό τουλάχιστον τόνιζαν όσοι τον συγχαίρονταν για την επιτυχία του.Παιδί λαϊκής οικογένειας,ήταν ο μοναδικός που είχε καταφέρει να περάσει στο πανεπιστήμιο κάτι που τον έκανε να νιώθει ιδιαίτερα υπερήφανος.
Ανυπομονούσε τώρα να τελειώνει με τα διαδικαστικά και να αρχίσουν τα μαθήματα.Με το πέρασμα των ετών,φαινόταν να τα πηγαίνει μια χαρά.Συγκεντρωμένος στις σπουδές του,ήθελε να τελειώσει γρήγορα,να βρει αμέσως μια δουλειά και να νοικοκυρευτεί.Τίποτα δεν θα έπρεπε να τον αποσπά.Ουδεμία συμμετοχή σε φοιτητικές κινητοποιήσεις,μηδενική δράση σε πεδία μη σχετιζόμενα με την μελέτη.
Ήταν βέβαια ευαισθητοποιημένος σε κάποια θέματα,ευελπιστώντας και αυτός για λύσεις,όμως πίστευε πως δεν μπορούσε να γίνει κάτι ουσιαστικό και πως όλα αυτά ήταν χάσιμο χρόνου.Χρόνου πολύτιμου για τον ίδιο.
Μόνο κάποιοι άγονοι έρωτες τον έκαναν να παρεκκλίνει από την πορεία του,αλλά και αυτούς γρήγορα τους ξεπέρασε.Μάλλον τους ξέχασε.Κάποια πράγματα δεν ξεπερνιούνται ποτέ.
"Κάθε εμπόδιο για καλό",σκέφτηκε και αφοσιώθηκε πάλι στα μαθήματά του.Το μόνο που φαινόταν να τον απασχολεί με το πέρας των σπουδών του ήταν το εάν θα συνέχιζε σε μεταπτυχιακό επίπεδο ή αν θα τελείωνε το στρατιωτικό του πρώτα.Αλλά και αυτό δεν τον προβλημάτιζε ιδιαίτερα.Ήταν μόνο εικοσιδύο ετών,η νιότη τού έδινε το δικαίωμα να σφύζει από αισιοδοξία και να κοιτάζει με αναιδή έπαρση το μέλλον.
"Καλημέρα σας κύριε", ακούστηκε να λέει ευγενικά η κοπέλα,διακόπτοντας τη νοσταλγική του ονειροπόληση.
"Εε,με συγχωρείτε,καλημέρα σας",είπε και αυτός ξαφνιασμένος,συνειδητοποιώντας πως ήταν η σειρά του να δώσει στην υπάλληλο την επιταγή του επιδόματος ανεργίας για να την σφραγίσει.
